۱۵توصیه حاج آقا دولابی برای سبک زندگی

استاد بزرگ اخلاق آقای میرزا اسماعیل دولابی پیش از وفات برای زندگی مومنانه 15 دستورالعمل را ذکر می‌کند که به ترتیب در ذیل آورده شده است:

1. هر وقت در زندگی‌ات گیری پیش آمد و راه بندان شد، بدان خدا کرده است؛ زود برو با او خلوت کن و بگو با من چه کار داشتی که راهم را بستی؟ هر کس گرفتار است، در واقع گرفته ی یار است.

2.زیارتت، نمازت، ذکرت و عبادتت را تا زیارت بعد، نماز بعد، ذکر بعد و عبادت بعد حفظ کن؛ کار بد، حرف بد، دعوا و جدال و… نکن و آن را سالم به بعدی برسان. اگر این کار را بکنی، دائمی می شود؛ دائم در زیارت و نماز و ذکر و عبادت خواهی بود.

رابطه استاد و شاگرد در عرفان

حضرت آیت الله کمیلی (حفظه الله) در قسمت پایانی کتاب المطالب سلوکیه در خصوص رابطه شاگرد و استاد فرموده‌اند؛

۱- شاگرد وقتی می تواند از محضر استاد خود دور شود که به مرحله عدم تفاوت حال در بعد مسافت رسیده باشد و این معنای دقیق را کاملاً درک کرده باشد.

استاد و نقش آن در سیر و سلوک با نگاه آسیب‏‌شناسى

ابوالفضل هاشمى سجزه ئى¹

چکیده

یکى از مسائل برجسته در عرفان اسلامى، نیاز سالک به مرشد به منظور راهنمایى و دستگیرى در سیر و سلوک است. سنّت اهل تصوف این گونه است که سالک، آداب سیر و سلوک خود را نزد استادى فرا گرفته و تحت توجه او سلوک مى نماید. این موضوع، موجب طرح رابطه مرشد و سالک، آداب مرید و مراد شده است. این موضوع بستر مناسب پیدایش آسیب هایى در مسیر عرفان و تصوف گردید و تا افراد شیاد در خانقاه ها با فریب دادن انسان هاى ساده دل، که قصد تهذیب نفس دارند را فریب دهند.

هدف این مقاله ضمن بررسى آیات و روایات، متون عرفانى و کلمات متصوفه، بیان ضرورت وجود استاد شایسته در مسائل معنوى است که وظیفه دارد سالک را در راه رسیدن به معرفت حق راهنمایى و دستگیرى کند. در این زمینه آسیب هایى وجود دارد که مهم ترین آن، سرسپردگى به نااهل است که موجب گمراهى از مسیر کمال مى شود. براى پیش گیرى از این آسیب، شناخت کامل استاد در انتخاب و تبعیت کردن از او لازم است. روش تحقیق تحلیلى ـ توصیفى است.

راه ریاضت و راه محبت

"براى سیر و سلوک دو طریق عمده وجود دارد: راه ریاضت و راه محبت

استقامت در راه کمال

آن طور که در زندگی جناب ملاحسینقلی همدانی نقل شده است ایشان برای رسیدن به کمال زحمات زیادی کشیده اند و در اوایل کار پس از سالها نتیجه گرفته اند.

سوره‌ای که در سرعت سیر و سلوک مفید است!

در مسیر سیر و سلوک و حرکت به سوی نور و معنویت و روحانیت، سوره یس از نقشی اساسی برخوردار است و رکنی بی بدیل به شمار می رود.

مقصود سیر و سلوک
آنان که دینداری پیشه کرده و خود را ملزم به اطاعت از فرامین الهی ساخته‌اند، به دو دسته تقسیم می گردند :

معاشرت با بعضى افراد سلب توفیق مى‏ آورد

روزى از ایشان(عارف بالله ؛ اسدالله طیاره) سؤال شد :
علت این که بعضى اوقات از انسان سلب توفیق مى‏شود که نه حال عبادت دارد، نه حال درس و... چیست؟
ایشان فرمودند:

نصایح عرفانی مرحوم آیت الله شاه آبادی

مواردی که در ذیل می آید برخی از نصایح عرفانی مرحوم شاه آبادی است که از قول امام ، نقل شده است :

تفسیر انفسی داستان هفت خان رستم (علامه حسن زاده آملی)

آیا مقصود از داستان هفتخوان رستم، همین صورت ظاهر داستان است یا شرح حال ما است؟ تفسیر انفسی شیرین حضرت علامه حسن زاده آملی در این باره را میخوانیم، خداوند توفیق فهم و عمل را عنایت بفرماید:

نامه عرفانی آیت الله بیدآبادی به میرزای قمی

این نامه یکی از مهم ترین نامه هایی است که بیدآبادی در سیر و سلوک نگاشته است و به همین جهت «آداب سیر و سلوک» و «رساله سیر و سلوک» نامیده شده است. مخاطبِ این نامه فقیه بزرگ سده سیزدهم میرزا ابوالقاسم قمی رحمه الله مشهور به میرزای قمی (م ۱۲۳۱ ق) است، که شرح حالش در ضمن شاگردان بیدآبادی ذکر گردید. میرزای قمی خود استادی وارسته و انسانی شایسته بوده و هنگامی قصد زیارت عتبات عالیات (کربلای معلی، نجف اشرف، کاظمین و سامرا) را داشته، از بیدآبادی تقاضای دستور العملی برای زیارت و درک بهره های معنوی بیشتر از مشاهد مشرفه می نماید.