بخش دوم و پایانی
اقسام استاد سلوکی
نفوس انسان در سیر استکمالی خویش محتاج به تربیت استاد است تا آنها را از حالت استعداد به فعلیت برساند و حُجُب ظلمانی و نورانی را در طی مقامات معنایی از سَر راه بردارد که رفع حجب، در ظلمانی به «ترک» و در نورانی به «درک» است.
بخش اول
چکیده
مقاله حاضر پیرامون نقش و ضرورت استاد سلوکی و راهنمای راه معنوی در طی مقامات عرفانی یا سیر و سلوک پژوهش و پردازش نموده است و استاد را به دو قسم الف) استاد خاص ب) استاد عام تقسیم نمود. پس از آن در خصوص شرایط علمی و عملی استاد و راهنما، ویژگی‌های مرید و شاگرد طریق الهی و فواید و محاسن داشتن استاد خبیر، فانی فی‌الله، مجتهد و فقیه در شریعت، مؤید از سوی خدا سبحان و عنایات انسان کامل معصوم(ع) بحث و بررسی کرده است.
۱- شاگرد وقتی می تواند از محضر استاد خود دور شود که به مرحله عدم تفاوت حال در بعد مسافت رسیده باشد و این معنای دقیق را کاملاً درک کرده باشد.
پیر را بگزین که بی پیر این سفر *** هست بس پر آفت خوف و خطر
آن رهی که بارها تو رفته ای *** بی قلاوز اندر آن آشفته ای
پس رهی را که ندیدستی تو هیچ *** هین مرو تنها ز رهبر سر مپیچ
گر نباشد سایه او بر تو گول *** بس تو را سرگشته دارد بانگ غول
غولت از راه افکند اندر گزند *** از تو داهی تر در این ره بس بدند
از نُبی بشنو ظلال رهروان *** که چه شان کرد آن بلیس بد روان
صد هزاران ساله راه از جاده دور *** بردشان و کردشان ادبیر و عور
(مولوی، مثنوی)
استاد سلوکی بر دو نوع استاد عام و خاص است. بر اساس توحید افعالی فاعل قریب هر فعلی که در جهان تحقق می‌پذیرد، خداوند است، در نتیجه راهنمای سفر به سوی خداوند ذات مقدس پروردگار است و دیگر هادیان راه، جلوه‌های هدایتگری خداوند هستند. پس هدایتگری اولاً و بالذات از آن خداوند است و ثانیاً و بالعرض از آن دیگران است مانند انبیا و اوصیا. در این مقاله میتوانید با ضرورت استاد در سلوک و راه شناخت آن، همچنین تفاوت استاد عام و خاص آشنا شوید.
